สารอาหารและผลผลิตขั้นต้นในอ่าวไทย (Nutrients and Primary Productivity in the Gulf of Thailand)
抄録
จากการสำรวจปริมาณสารอาหารและผลผลิตขั้นต้นในอ่าวไทย 45 สถานี ระหว่างวันที่ 14 มีนาคม ถึง 12 เมษายน พ.ศ. 2556 โดยเก็บตัวอย่างน้ำตามระดับความลึกเพื่อวิเคราะห์ปริมาณแอมโมเนีย ไนไตรต์ ไนเตรต ฟอสเฟต ซิลิเคต คลอโรฟิลล์-เอ และ ออกซิเจนละลาย พร้อมทั้งศึกษาผลผลิตขั้นต้นโดยใช้หลักการการแลกเปลี่ยนก๊าซแบบขวดมืด-ขวดสว่าง ผลการศึกษาพบว่า แอมโมเนีย ไนไตรต์ ไนเตรต ฟอสเฟต และซิลิเคต มีค่าต่ำสุด–สูงสุด (ค่าเฉลี่ย±ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน) เท่ากับ 0.03–5.58 (0.94±0.78), <0.01–1.71 (0.12±0.22), 0.38–8.65 (1.97±1.20), 0.02–2.26 (0.41±0.36) และ 5.44–44.0 (10.7±5.45) ไมโครโมลาร์ ตามลำดับ ออกซิเจนละลายและคลอโรฟิลล์-เอ มีค่า 0.88–6.57 (5.77±1.02) มิลลิกรัมต่อลิตร และ 0.02–2.96 (0.24±0.30) ไมโครกรัมต่อลิตร ตามลำดับ บริเวณใกล้ชายฝั่งและใกล้ปากแม่น้ำจะมีผลผลิตขั้นต้นสูงโดยเฉพาะพื้นที่ใกล้อ่าวไทยตอนใน และบริเวณอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะอ่างทอง สำหรับบริเวณกลางอ่าวไทยระดับที่มีผลผลิตขั้นต้นสูงคือชั้นสับพิคโนไคลน์ บริเวณนี้มวลน้ำจากทะเลจีนใต้ซึ่งมีอุณหภูมิต่ำและความเค็มสูงแทรกเข้าอ่าวไทยทางด้านล่าง ซึ่งน่าจะเป็นแหล่งที่มาสำคัญของสารอาหารที่ส่งผลต่อผลผลิตขั้นต้น นอกจากนี้ยังพบว่าผลผลิตขั้นต้นและคลอโรฟิลล์-เอจะมีค่าสูงในพื้นที่ที่มีค่าสัดส่วนไนโตรเจนต่อฟอสฟอรัสต่ำ
Investigation of nutrients and primary productivity in 45 stations of the Gulf of Thailand (GoT), seawater at different depth was collected during 14 March to 12 April 2013 for analyses of ammonium, nitrite, nitrate, phosphate, silicate, chlorophyll-a and dissolved oxygen. Primary productivity was also studied using principle of gas exchange in dark-light bottle technique. The results found that minimum–maximum concentration (average±SD) of ammonium, nitrite, nitrate, phosphate and silicate were 0.03–5.58 (0.94±0.78), <0.01–1.71 (0.12±0.22), 0.38–8.65 (1.97±1.20), 0.02–2.26 (0.41±0.36) and 5.44–44.0 (10.7±5.45) μM, respectively. Dissolved oxygen and chlorophyll-a were 0.88–6.57 (5.77±1.02) mg/l and 0.02–2.96 (0.24±0.30) μg/l, respectively. Appearance of high productivity was found near shore, particularly, the area near inner GoT and Angthong National Marine Park. In the middle of the GoT, the high primary productivity was found at subpcynocline, where low temperature and high salinity seawater from South China Sea intruded into the bottom of the GoT which could be a major supply of nutrient to support primary productivity in the area. Moreover, high primary productivity and chlorophyll-a were found in the low N:P ratio area.
Citation
สมพงษ์ชัยกุล, เ., อุทัยพันธ์, ข., & บัวงาม, น. (2013). สารอาหารและผลผลิตขั้นต้นในอ่าวไทย. การสัมมนาวิชาการเรื่อง ผลการสำรวจทรัพยากรประมงและสิ่งแวดล้อมทางทะเลในบริเวณอ่าวไทยตอนกลางโดยเรือสำรวจซีฟเดค ปี 2556 (pp. 34-38). สมุทรปราการ: สำนักงานฝ่ายฝึกอบรม ศูนย์พัฒนาการประมงแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้.