การศึกษาศักยภาพผลิตภัณฑ์ประมงชุมชนโดยการวิเคราะห์ต้นทุนและผลตอบแทน: กรณีศึกษา กลุ่มแปรรูปผลิตภัณฑ์ประมง จังหวัดกระบี่

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความเป็นไปได้ทางเศรษฐกิจของผลิตภัณฑ์ประมงชุมชนในจังหวัดกระบี่ ประเทศไทย โดยมุ่งส่งเสริมอาชีพที่ยั่งยืนและสนับสนุนเศรษฐกิจท้องถิ่น กลุ่มเป้าหมายคือกลุ่มแปรรูปผลิตภัณฑ์สองกลุ่ม ได้แก่ กลุ่มบ้านไหนหนัง อําเภอเมือง และกลุ่มบ้านท่าหิน อําเภอคลองท่อม โดยใช้ข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึกและสนทนากลุ่มกับสมาชิกกลุ่มละ 10 คน เพื่อวิเคราะห์ต้นทุน-ผลตอบแทน และการวิเคราะห์ SWOT (จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค) ผลการศึกษาพบว่า ทั้งสองกลุ่มมีเป้าหมายเพื่อเพิ่มรายได้ครัวเรือนและสร้างมูลค่าเพิ่มให้ผลิตภัณฑ์ประมง กลุ่มบ้านไหนหนังผลิตน้ำพริกตาแดง น้ำพริกปลากรอบ และน้ำพริกกุ้งเสียบ โดยน้ำพริกปลากรอบมีกําไรสูงสุด 10.43 บาทต่อชิ้น ส่วนกลุ่มบ้านท่าหินมีผลิตภัณฑ์หลักคือ กะปิหวาน กะปิแท้ และน้ำปลาหวาน โดยกะปิหวานมีกําไรสูงสุด 21.47 บาทต่อชิ้น การวิเคราะห์ SWOT พบว่าทั้งสองกลุ่มมีจุดแข็งด้านความเป็นเอกลักษณ์ของผลิตภัณฑ์และคุณภาพผลิตภัณฑ์ รวมถึงมีความร่วมมือที่แข็งแกร่งจากสมาชิกและการสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐ แต่ยังมีข้อจํากัดด้านอุปกรณ์บรรจุภัณฑ์ การควบคุมคุณภาพ และการเข้าถึงตลาด ดังนั้นเพื่อเสริมสร้างศักยภาพของผลิตภัณฑ์ประมง ควรสนับสนุนให้ทั้งสองกลุ่มได้รับการรับรองมาตรฐานผลิตภัณฑ์ประมงและได้รับการสนับสนุนในการเข้าถึงช่องทางการตลาดออนไลน์ การเข้าร่วมโครงการของกรมประมง เช่น ร้าน Fisherman Shop นอกจากนี้การส่งเสริมนวัตกรรมในการออกแบบผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์รวมถึงการใช้การเล่าเรื่องเพื่อสะท้อนตัวตนของชุมชน สามารถช่วยเพิ่มมูลค่าและขยายโอกาสทางการตลาดได้ ผลการศึกษานี้สามารถใช้เป็นกรอบในการส่งเสริมอาชีพทางเลือกอย่างยั่งยืนสําหรับประมงขนาดเล็กด้วยการพัฒนาผลิตภัณฑ์ของชุมชน